امروزسه شنبه دوازدهم جوزا سال 1394 هجری شمسی، برابر با چهاردهم شعبان سال 1436 هجری قمری و مطابق با دوم ژوئن سال 2015 میلادی است.

797سال پیش در چنین روزی، چهاردهم شعبان سال 639 هجری قمری:
«ابن یونس»، فقیه، طبیب و ریاضیدان مسلمان، درگذشت. او تحصیلات علوم متداول عصر خود را ابتدا نزد پدرش و سپس در محضر دیگر علمای برجسته آن دوران آموخت. وی در عصری که دوران شکوفایی علمی در تمدن اسلامی به شمار می رفت، در فنون و علوم مختلف صاحب دانش و مهارت بود. این فقیه مسلمان در پایان تحصیلات خود، در تعدادی از مدارس قاهره به تدریس پرداخت و در کنار آن به تالیف آثار بسیاری نیز اهتمام ورزید. او علاوه بر فقه، طب و ریاضی، در موسیقی هم از دانش درخور توجهی برخوردار بود. از ابن یونس تالیفات ارزشمند متعددی برجای مانده که از میان آنها می توان به کتاب «الاسرار السلطانیه» در علم نجوم اشاره کرد.

594 سال پیش در چنین روزی، چهاردهم شعبان سال 842 هجری قمری:
«ابن مرزوق حفید»، فقیه و ادیب مسلمان درگذشت. او در ایام جوانی طی دو سفر حج، با گذر از شهرهای قسطنطنیه، اسکندریه و قاهره، نزد مشایخ و بزرگان علم و ادب آن سرزمین ها دانش آموخت. برخی از افراد خاندان مرزوق، از بزرگان فقه، ادب و سیاست بودند. ابن مرزوق حفید تاثیر بسزایی در فرهنگ اسلامی مردم عصر خویش برجای نهاده است. کتاب «الحدیقه» که منظومه ای در علم حدیث است، ازجمله آثار این دانشمند مسلمان به شمار می رود.

135 سال پیش در چنین روزی، چهاردهم شعبان سال 1301 هجری قمری:
میرزا «مرتضی خان» متخلص به «فرهنگ»، شاعر و نویسنده ایرانی در تهران متولد شد. او هفت ساله بود که پدرش را از دست داد و با تلاش و پشتکار بسیار به تحصیل علوم متداول زمان خود پرداخت. «فرهنگ» با شروع نهضت مشروطیت، به صف مبارزین مشروطه خواه پیوست و همزمان با فعالیت های سیاسی به کار روزنامه نگاری نیز اشتغال ورزید و روزنامه هایی را به نام فرهنگ، خاورستان و پایتخت منتشر کرد. این نویسنده ایرانی، مدتی را در وین، استانبول، پاریس و سوئیس گذرانید و در این مدت، ضمن تکمیل تحصیلات خود، به نشر علوم و معارف دینی نیز همت گماشت. فرهنگ در سرودن شعر دارای طبعی روان و در نویسندگی نیز از مهارتی بسیار برخوردار بود. اشعار او غالباً در روزنامه های ایران، فرانسه و ترکیه به چاپ رسیده است.

133 سال پیش در چنین روزی دوم ژوئن سال 1882 میلادی:
گاریبالدی میهن‌دوست بزرگ ایتالیایی درگذشت. جویسپی گاریبالدی Giuseppe Garibaldi میهن‌دوست به نام ایتالیا که در تامین وحدت وطن خود، پس از 14 قرن از هم پاشیدگی، جانفشانی بسیار کرد دوم ژوئن 1882 در 74 سالگی درگذشت. گاریبالدی پس از بیرون آوردن مناطق متعدد ایتالیا از دست حکام مستقل، برای تحقق آرزوی دیرینش که شهر رُم بار دیگر پایتخت ایتالیا شود، با مردان خود دو بار به این شهر که در دست پاپ بود حمله بُرد که پادشاه کاتولیک فرانسه به کمک پاپ نیرو فرستاد و نظامیان فرانسوی که از لحاظ شمار و تسلیحات بر مردان گاریبالدی برتری داشتند تا مدتی مانع الحاق رم به ایتالیای واحد شدند. گاریبالدی یک جمهوری‌خواه بود ولی به نظر اکثریت احترام می‌گذاشت و هنگامی که پارلمان ایتالیا رای به پادشاهی امانوئله بر همه ایتالیا داد آن را پذیرفت مشروط بر این که حکومت در دست نخست وزیر باشد (نظام پارلمانی). نظام پادشاهی ایتالیا تا بعد از جنگ جهانی دوم ادامه داشت و دوم ژوئن 1949 با رفراندم به جمهوری تغییر یافت. 

73 سال پیش، در روز دوم ژوئن سال 1942 میلادی:
در جریان جنگ جهانی دوم، ضدحمله بزرگ مارشال آلمانی، اروین رومل ( Erwin Rommel )، معروف به روباه صحرا علیه نیروهای انگلیسی در شمال آفریقا آغاز شد. قبل از این حمله، انگلیسی ها با تهاجم به لیبی، آن را از ارتش آلمان نازی پس گرفته بودند. اما در جریان ضد حمله مارشال رومل که نزدیک به یک ماه طول کشید، نیروهای تحت فرماندهی وی علاوه بر تصرف مجدد لیبی، تا العَلَمِین در شمال مصر و نزدیکی بندر مهم اسکندریه پیش رفتند. ادامه پیشروی ارتش آلمان، می توانست کانال استراتژیک سوئز را از دست متفقین خارج کند. اما در حمله متقابل انگلیسی ها در نوامبر سال 1942، رومل شکست خورد و این نقشه آلمانی ها با شکست روبرو شد.

دوم ژوئن روز اعلام جمهوری در ایتالیا در سال 1946 میلادی است. 
کشور جمهوری ایتالیا با 301/323 کیلومتر مربع وسعت در جنوب اروپا، در شمال دریای مدیترانه و در همسایگی سوئیس، اتریش، فرانسه و... واقع شده است. حکومت ایتالیا تا پایان جنگ جهانی دوم پادشاهی بود ولی در سال 1945 م ویکتور امانوئل سوم پادشاه ایتالیا استعفا داد و اختیارات خود را به پسرش اومبرتوی دوم واگذار نمود. در سال 1946 .م پس از اجرای رفراندوم، حکومت کشور، جمهوری گردید. به همین مناسبت اولین یکشنبه ماه ژوئن روز ملی ایتالیا نامگذاری شده است.

دوم ژوئن روز ملی انگیس هم می باشد. 
کشور جزیره‏ ای انگلستان با بیش از 244 هزار کیلومتر مربع مساحت در غرب اروپا و در میان اقیانوس اطلس، دریای مانْش، دریای شمال و دریای ایرلند واقع شده است. انگلستان جمعیتی کمتر از 60 میلیون نفر دارد. حکومت این کشور مشروطه سلطنتی است و قدرت اجرایى در دست نخست‏ وزیر می‏ باشد. اکثریت مردم انگلستان پیرو آیین انگلیکان (شاخه ‏ای از پروتستان) می ‏باشند. بریتانیا از اتحاد اسکاتلند، انگلند، وِلزْ و ایرلند شمالی به وجود آمده که واحدهای فوق در امور داخلی خویش، خودمختاری نسبی دارند. دوم ژوئن سال‏روز تولد ملکه به عنوان روز ملی انگلستان نام‏گذاری شده است.

45 سال پیش در چنین روزی 14 جوزا سال 1349 هجری شمسی:
آیت اللَّه العظمی "سیدمحسن حکیم" زعیم حوزه علمیه نجف اشرف در 92 درگذشت. آیت‌اللَّه حکیم پس از رحلت آیت‌اللَّه بروجردی به عنوان یکی از مراجع مطرح و برجسته مطرح گردید و بسیاری از مردم عراق و شیعیان مناطق اطراف از ایشان تقلید می‌کردند. ایشان با تمام جریاناتی که در جهت مخالفت با اسلام شکل می‌گرفت به مبارزه بر می‌خاست و از خود مسامحه‌ای نشان نمی‌داد. فتوای معروف ایشان درباره الحادی بودن کمونیسم، تحول بزرگی در عراق به وجود آورد. همچنین فتوای جهاد علیه اسرائیل و تقویت نیروهای مبارز ضدرژیم صهیونیستی از ایشان صادر گردید. ساخت و تأسیس کتابخانه‌ها، مدارس، حسینیه‌ها و مکان‌های فرهنگی و تألیف کتبی از قبیل مُستمسِک عروةالوثقی، نهج الفقاهه و شرح تبصره و... از جمله خدمات این مرجع بزرگ به حوزه نجف و عالم تشیع است. 

15 سال پیش، در روز دوازدهم جوزاسال 1379 هجری شمسی:
حجت الاسلام «سید علی اکبر ابوترابی» روحانی آگاه و مبارز ایرانی به همراه پدر فاضلش آیت ا... سید عباس ابوترابی در یک سانحه رانندگی کشته شد. حجت الاسلام سید علی اکبر ابوترابی در سال 1318 هجری شمسی در شهر مذهبی قم متولد شد و به تحصیل در علوم دینی پرداخت و از محضر بزرگانی چون امام خمینی (ره) رهبر فقید انقلاب اسلامی ایران بهره برد. با شروع نهضت مردم ایران به رهبری حضرت امام (ره) در سال 1342 ه. ش، حجت الاسلام ابوترابی نیز به جریان مبارزه پیوست و بارها توسط عوامل رژیم شاه دستگیر و شکنجه شد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی و با شروع جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، حجت الاسلام ابوترابی به جبهه های نبرد شتافت، اما چند ماه پس از آغاز جنگ در سال 1359 هجری شمسی به اسارت نیروهای رژیم بعثی عراق درآمد. این روحانی نستوه با آنکه به مدت 10 سال در اردوگاه های رژیم صدام تحت سخت ترین شکنجه ها قرار داشت ولی چنان مقاومت کرد که در میان اسرای ایرانی به اسطوره مقاومت مشهور شد و آنان را به پایداری در برابر دشمن تشویق می کرد. وی در سال 1369 هجری شمسی به همراه سایر اسرای ایرانی آزاد شد و از طرف آیت ا... خامنه ای رهبر انقلاب اسلامی، به سمت نماینده رهبری در امور اسرا و آزادگان منصوب شد. حجت الاسلام ابوترابی همچنین دو دوره به نمایندگی مجلس شورای اسلامی انتخاب شد و در تمام این مدت با ساده زیستی و صمیمیت فراوان، همچنان در خدمت مردم بود .

احتمالا شما هم به محض سرماخوردگی یا دندان درد، سریعا سراغ جعبه قرص‌ها و یا داروخانه می‌روید و چند عدد کپسول آموکسی‌سیلین تهیه می کنید، چون بر این باورید که این دارو چرک احتمالی بدن‌تان را خشک می‌کند و از شر ویروس‌ها و باکتری‌ها‌ خلاص می‌شوید.

این آنتی‌بیوتیک، داروی مورد علاقه پزشکان در تجویز هم هست، ولی واقعیتی تلخ در کنار مصرف این دارو وجود دارد.

باید گفت آموکسی‌سیلین تاثیری در درمان سرماخوردگی و عوارض ناشی از آن مثل سرفه ندارد و به عکس، عوارض جانبی زیادی بر جای می‌گذارد.

«مریم بهاری ساروی»، دکتر داروساز درباره این نوع ‌‌آنتی‌بیوتیک، موارد مصرف، عوارض جانبی و میزان اثرگذاری آن توضیح می‌دهد.

کمی درباره آموکسی‌سیلین و موارد مصرف آن می‌گویید؟
آموکسی‌سیلین یکی از آنتی‌بیوتیک‌های خانواده پنی‌سیلین است که به صورت کپسول تولید می‌شود.

این دارو باعث تخریب یا توقف رشد بعضی از باکتری‌ها می‌شود و برای درمان چند ‌‌نوع بیماری عفونی تجویز می‌شود، اما به طور کلی تاثیری در درمان سرماخوردگی، آنفلوآنزا و دیگر بیماری‌های ویروسی ندارد، اما برای مقابله با عفونت‌های تنفسی، اوتیت (عفونت گوش)، سینوزیت، ‌ذات‌الریه، عفونت‌های مجاری ادراری، بیماری لایم و مقابله با هلیکوباکتر پیلوری (باکتری معده) تجویز می‌شود.

البته این‌که کارایی این دارو برای مقابله و درمان این بیماری‌ها تا چه میزان است، بحث دیگری است.

آیا آموکسی‌سیلین برای مقابله با بیماری‌های ویروسی کارایی لازم را دارد؟ و اگر نه، چرا مردم آن را زیاد مصرف می‌کنند؟
با وجود این‌که آموکسی‌سیلین جزو پرمصرف‌ترین آنتی‌بیوتیک‌هاست و پزشکان هم آن را زیاد تجویز می‌کنند، اما باید بدانید نتایج یک پژوهش انگلیسی نشان داده، آنتی‌بیوتیک‌هایی مثل آموکسی‌سیلین هیچ تاثیری در درمان بیماری‌های ویروسی مثل برونشیت و نشانه‌های آن از قبیل تب، سرفه‌های خلط‌دار و مشکل نفس‌کشیدن ندارد.

محققان به گروهی از داوطلب‌ها روزانه سه مرتبه آموکسی‌سیلین و به گروهی دیگر دارونما (شبه‌ دارو) تجویز کردند. 

بعد از یک هفته درمان با آموکسی‌سیلین و انجام بررسی‌های لازم مشخص شد ‌تفاوت چشمگیری در‌ طول دوره و شدت علائم بیماری در دو گروه وجود ندارد.

محققان همچنین به این نتیجه رسیدند که این دارو در افراد بالای 60 سال بی‌تاثیر است، هرچند در این سن و سال نباید خطر عفونت‌های تنفسی را دست‌کم گرفت.

محققان با بررسی عوارض جانبی دو گروه مشاهده کردند افرادی که آموکسی‌سیلین دریافت کرده‌اند، دچار مشکلاتی مثل حالت تهوع، اگزما و اسهال شده‌اند.

بنابراین مصرف این آنتی‌بیوتیک‌ها در درمان عفونت‌های گوش، حلق و بینی تاثیری ندارد. مشکل اینجاست که مصرف زیاد آموکسی‌سیلین و دیگر آنتی‌بیوتیک‌ها علاوه بر ایجاد عوارض جانبی باعث مقاومت بدن نسبت به باکتری‌ها هم می‌شود. 

در بیشتر موارد، برونشیت شدید منشأ ویروسی دارد و آنتی‌بیوتیک‌ها هم در برابر ویروس‌ها کاری از پیش نمی‌برند.

این دارو صرفا با باکتری‌ها و تکثیر آنها مقابله می‌کند، اما تاثیری در علائم بیماری ندارد.

مردم فکر می‌کنند این قرص باعث از بین رفتن تمام‌ عفونت‌ها می‌شود. شاید در مواردی حتی بگویند با خوردن آموکسی‌سیلین سرماخوردگی آنها خوب شده است، ولی علت بهبود این بوده که ویروس بیماری در مرحله نخست بوده و هنوز در بدن آنها تکثیر نشده، بنابراین با خوردن آموکسی‌سیلین خوب شده‌اند.

در صورت ابتلا به برونشیت هم نیازی به مصرف آموکسی‌سیلین و آنتی‌بیوتیک‌های دیگر وجود ندارد، چون در بیشتر موارد این بیماری به خودی خود و با استراحت درمان می‌شود.

کافی است به جای این داروها از داروهای ضدسرفه و مسکن‌ها استفاده شود.

آیا همه افراد با هر شرایط بدنی می‌توانند از این کپسول استفاده کنند؟اگر شخصی دچار مشکل خاصی باشد و یا دچار بیماری‌هایی مثل آسم، بیماری‌های کلیوی، واکنش‌های غیرعادی و آلرژیک نسبت به پنی‌سیلین، آموکسی‌سیلین، سفالوسپورین و داروهای دیگر، مواد غذایی یا رنگ‌ها باشد، باید پزشک خود را مطلع کند.

زنان باردار، شیرده یا خانم‌هایی که در شرف بارداری هستند هم باید قبل از مصرف آموکسی‌سیلین، پزشک را در جریان شرایط خود قرار دهند.

کسانی که حساسیت‌های مفرط به پنی سیلین دارند و نوزادان نباید آموکسی سیلین مصرف کنند.

شیوه مصرف آموکسی‌سیلین چگونه است؟
لازم است آموکسی‌سیلین با یک لیوان آب مصرف شود. این دارو را می‌توانید همراه با غذا یا مواقع دیگر مصرف کنید.

جذب آموکسی سیلین از طریق دستگاه گوارش صورت می‌گیرد و زمان اثر آن، سی دقیقه بعد از مصرف و اوج اثر آن نیز یک تا دو ساعت بعد است. 
سوخت و ساز این دارو در کبد صورت می گیرد و دفع آن از طریق کلیه ها است.

داروی آموکسی سیلین را همچنین می‌توان همراه با شیر یا آب میوه مصرف کرد.

دارو باید در فواصل زمانی منظم مصرف شود.

مصرف خودسرانه آموکسی‌سیلین به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود و در صورت تجویز پزشک لازم است طول درمان به طور کامل ادامه داده شود.

از نظر درمانی، کامل بودن دوره‌ی درمان برای کشتن میکروب الزامی است. این دوره از ده تا چهارده روز است. بنابراین مقدار داروی تجویزشده توسط پزشک را تا آخر دوره مصرف کنید.

اگر کودکان بخواهند دارو را مصرف کنند باید حتما نظر پزشک متخصص کودک را جویا شوید.

در صورت مصرف اشتباه و بیش از دوز تجویز شده هم به پزشک ‌‌اطلاع داده و به اورژانس مراجعه کنید.

همچنین اگر مصرف دارو را فراموش کرده‌اید بهتر است به محض یادآوری مصرف کنید، اما اگر زمان مصرف آن نزدیک زمان مصرف داروی بعدی باشد از مصرف آن صرفنظر کرده و وعده بعدی را میل کنید.

آموکسی‌سیلین با چه داروهایی تداخل دارویی دارد؟
تمام افرادی که داروی خاصی مصرف می‌کنند، برای مصرف آموکسی‌سیلین باید پزشک ‌ را در جریان بگذارند.

علاوه بر داروهای مصرفی اگر داروی گیاهی یا مکمل هم مصرف می‌کنید، به پزشکتان اطلاع دهید، چون امکان تداخل دارویی با آموکسی‌سیلین وجود دارد.

به طور کلی آموکسی‌سیلین با داروهایی مثل آمیلوراید، قرص‌های ضدبارداری، کلرامفنیکل، پروبنسید، سولفونامید و تتراسایکلین تداخل دارویی ایجاد می‌کند.

مصرف هم‌زمان این دارو با تتراسیکلین موجب کاهش تاثیر آن و مصرف آن با داروی پروبنسید سبب طولانی شدن زمان اثر آن می‌شود.

عوارض جانبی مصرف آموکسی‌سیلین چیست؟
آموکسی‌سیلین باید با تجویز پزشک و طبق دستور مصرف شود و بدون شک مصرف آن با عوارض جانبی کم‌وبیش جدی همراه است.

از مهم‌ترین عوارض جانبی و خطرات مصرف این دارو می‌توان به واکنش‌های آلرژیک مثل تحریک، حساسیت و خارش پوست، کهیر، تورم ‌صورت، لب‌ها یا زبان اشاره کرد.

علاوه بر این موارد، مشکلات تنفسی، پررنگ شدن ادرار، قرمزی، پوسته پوسته شدن یا سستی پوست داخل دهان، تشنج، مشکلاتی از قبیل حالت تهوع، بی‌اشتهایی، استفراغ، نفخ، اسهال شدید یا مدفوع آبکی، خشکی دهان، تغییر طعم دهان، مشکل در ادرار کردن یا تغییر میزان ادرار دفع شده، خونریزی یا خونمردگی و کبودی‌های غیرعادی، خستگی و ضعف غیرعادی، زردی پوست یا مخاط داخل چشم هم جزو عوارض رایج مصرف آموکسی‌سیلین است.

توجه داشته باشید با مشاهده عوارض جدی‌تری مثل سرگیجه، سردرد، معده درد یا مشکل در خواب لازم است پزشکتان را در جریان قرار دهید.

توجه داشته باشید عوارض جانبی مصرف آموکسی‌سیلین در دستگاه گوارش معمولا در حین یا بعد از مصرف دارو از بین می‌رود و همچنین مصرف دارو در بین غذا معمولا باعث کاهش عوارض جانبی آن می‌شود.

عوارض پوستی مصرف آموکسی‌سیلین مثل خارش پوست و کهیر معمولا بعد از 5 تا 11 روز از شروع مصرف دارو بروز می‌کند.

اگر بلافاصله بعد از مصرف آموکسی‌سیلین دچار کهیر پوستی و واکنش‌های آلرژیک شدید، بهتر است مصرف دارو را قطع کنید.

همچنین اگر با مصرف این دارو دچار اسهال شدید، به طوری که بیش از دو روز طول کشید، حتما به پزشک مراجعه کنید.

در موارد کمی عوارضی مثل تغییر رنگ دندان‌ها هم دیده می‌شود که معمولا با مسواک زدن از بین می‌رود.

اگر مشکلات و علائم اشاره شده در بالا بعد از دو تا سه روز خوب نشد، لازم است نزد پزشک بروید.

افرادی که از بیماری دیابت رنج می‌برند، باید بدانند مصرف آموکسی‌سیلین باعث بروز خطا در‌نتیجه آزمایش قند خون می‌شود.

منابع:
جام جم - فاطمه  مهدی پور
دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار - دکتر سلطانی

 گرد آوری ؛نیره ولی خانی